Wat is een verslaving?

Een verslaving is een toestand waarin een persoon afhankelijk is geworden van een gewoonte of een bepaalde stof. Hij/zij is zo afhankelijk dat het moeilijk is voor hen is om het los te kunnen laten. Het kan gaan om diverse soorten stoffen zoals bijvoorbeeld alcohol, drugs, eten, koffie of om bepaalde gewoontes zoals bijvoorbeeld een verslaving aan gokken. Zodra een persoon meer van de stof gaat gebruiken dan dat men wil, of er geen rem op kan zetten, spreken we van een verslaving. Het gedrag van het persoon is voornamelijk gericht op het verkrijgen van die stof of gewoonte wat ten koste gaat van andere broodnodige activiteiten. Zodra de persoon de stof niet kan krijgen kunnen er ontwenningsverschijnselen ontstaan.

Ontwenningsverschijnselen

Ontwenningsverschijnselen, ook wel afkickverschijnselen genoemd, kunnen optreden zodra een persoon een bepaalde stof of gewoonte niet op tijd of voldoende inneemt waar iemand psychisch of lichamelijk aan verslaafd is. Trillen, zweten of ziek worden zijn hier voorbeelden van waar men last van kan krijgen tijdens het afkicken. Deze klachten maakt het lastig de verslaving te stoppen.

Soorten verslavingen

Men kan aan verschillende stoffen verslaafd raken. De meest voorkomende verslavingen zijn verslavingen aan stoffen zoals nicotine, alcohol, soft en harddrugs en medicijnen zonder dat de persoon deze medicatie voorgeschreven heeft gekregen van een arts.

Hoe ontstaat een verslaving

Een verslaving komt niet zomaar uit de lucht vallen. Er gaat een heel proces aan vooraf voordat iemand daadwerkelijk verslaafd raakt aan een bepaalde stof. Het voorstadia is in te delen in een aantal fases. De eerste fase wordt ook wel de experimentele fase genoemd. Men probeert op jonge leeftijd met het experimentele gebruik, een trekje aan een sigaret verandert tenslotte al snel in een gewoonte om te gaan roken. Vervolgens zoekt de gebruiker positieve effecten op van het middel en gebruikt het middel niet meer dan de fase die hieraan vooraf is gegaan. De gebruiker weet het op de juiste manier in te delen in zijn leven, dit wordt ook wel de fase van de sociaal of geïntegreerd gebruik genoemd. Bij de eerste en tweede fase is er nog niets aan de hand. Echter in de derde fase wordt het gebruik van het middel overmatig en schadelijk. Deze overgang van de tweede naar de derde fase gaat geheel geleidelijk. Het gebruik van het middel wordt een steeds belangrijkere rol, of misschien wel de belangrijkste rol in het leven van de gebruiker. De gebruiker gebruikt nu het middel niet alleen om zich lekker te voelen, maar ook omdat de persoon het middel nodig heeft om zich ontspannen te kunnen voelen.

Niet te stoppen

Zodra er sprake is van een verslaving is de persoon niet meer de stoppen in het gebruik van het middel. De verslaafde persoon heeft deze stof, zoals bijvoorbeeld nicotine, cocaïne, een joint of alcohol nodig om zich goed te kunnen voelen en doet hij/zij er van alles aan om aan de stof te kunnen komen.

Voorkomen van een verslaving

Een verslaving neemt ontzettend veel lichamelijke en psychische problemen met zich mee. Het is dus van groot belang zo vroeg mogelijk aan de bel te trekken voordat de verslaving zover gevorderd is de vicieuze cirkel niet meer de doorbreken valt. De sociale omgeving van de persoon zoals bijvoorbeeld de ouders, vrienden, leerkrachten spelen een belangrijke rol bij het signaleren van de eerste kenmerken van een verslaving en kunnen de persoon hierbij ondersteunen in het voorkomen ervan. Aangezien tieners zeer gevoelig zijn voor verslavingen is het verstandig om als ouders of leerkrachten veel informatie te verstrekken over verschillende verdovingsmiddelen. Jongeren grijpen tenslotte al snel naar een sigaret  of drinken op jonge leeftijd alcohol.