Hieronder volgt een aantal eerste literatuursuggesties over en voor brussen.

Broers- en zussenboek. Voor & door brussen van bijzondere broers en zussen, Anjet van Dijken. Houten: Lannoo Campus, 2013. In dit boek geven 36 kinderen en volwassenen tussen de 6 en 69 jaar een kijkje in hun leven met een broer of zus met een handicap, ziekte en/of stoornis. Recent onderzoek heeft aangetoond dat het uitwisselen van ervaringen een directe positieve invloed heeft op hoe brussen zich voelen, dit boek sluit hierop aan. Achter in het boek tips voor ouders, brussen-onderzoeken en een uitgebreide lijst met wat er nog meer over brussen te lezen, surfen of kijken is.

Broers en zussen van speciale en gewone kinderen. Invloed op ontwikkeling en gedrag, Frits Boer. Houten: Lannoo Campus, 2012. Broers en zussen in een gezin hebben veel invloed op elkaars ontwikkeling en gedrag. In een gezin met een speciaal kind kan deze invloed nog intenser zijn dan anders. Hoe werkt dit precies en hoe kun je hier als ouder of hulpverlener het best mee omgaan? In dit boek vertaalt kinderpsychiater Frits Boer actuele wetenschappelijke inzichten naar waardevolle praktische adviezen.

Bijzondere broers en zussen. Verhalen en tips voor broers en zussen van kinderen met een handicap of een ernstige ziekte, Annette Hames & Monica Mc Caffrey. Amsterdam: Niño, 2006. In dit boek vertellen kinderen van verschillende leeftijden in hun eigen woorden wat het brus-zijn voor hen betekent. Ze praten over hun frustraties, het plezier dat ze met elkaar hebben, hun boosheid en verdriet. De ervaringsverhalen geven kinderen, jongeren, ouders en hulpverleners de gelegenheid ervaringen te delen en uit te wisselen.

Being the other one. Growing up with a brother or sister who has special needs, Kate Strohm. Boston: Shambhala Publication, 2005. De Australische journalist en directeur van Siblings Australia beschrijft de vele uitdagingen van brussen: van de vroege kinderjaren tot aan het moment dat ze verantwoordelijkheid voor de zorg over hun gehandicapte broers en zussen moeten te nemen. Het boek staat vol praktische strategieën. Engelstalig (niet in het Nederlands vertaald).

The Sibling Survival Guide. Indispensable Information for Brothers and Sisters of Adults with Disabilities, Don Meyer & Emily Holl. Bethesda: Woodbine House, 2014. Als een brus ouder wordt, verandert zijn of haar positie in het gezin en de verantwoordelijkheid ten aanzien van zijn broer of zus, en dat brengt uitdagingen met zich mee. In deze gids worden adviezen gegeven, aan de hand van persoonlijke ervaringen. Engelstalig (niet in het Nederlands vertaald).

Voor brussen jonger dan 10 jaar

Weet jij wat het is om anders te zijn? Lees alles over kinderen met een aandoening, handicap of leerstoornis, Ellen Sabin. Huizen: Pica, 2007. Dit doe-boek is speciaal geschreven voor kinderen vanaf 7 jaar die een klasgenoot, vriendje, broertje of zusje hebben met een handicap of leerstoornis. Aan bod komen onder meer: ADHD, downsyndroom, autisme, astma en dyslexie. Het boek is uitermate geschikt voor klassikaal gebruik, maar kan ook samen met de ouder/verzorger worden gelezen. In dezelfde serie zijn ook aanvullende titels als Weet jij wat autisme is? en Weet jij wat ADHD is? geschreven.

Mijn zusje is ‘gehendiekept’, Marie-José Schelvis 2012. IJmuiden: Bentelin Produkties, 2012. Een vrolijk, educatief prentenboek voor kinderen tussen de 3 en 6 jaar. De grote zus bekijkt haar kleine zus en vraagt zich af wat ‘gehendiekept’ toch betekent. Haar zusje is toch gewoon haar zusje?

Kijk, de vogel zingt! Het verhaal van Jet en haar dove zusje, Bente Jonker & Moniek Peek. Rijswijk: De Vier Windstreken, 2013. Keet, het zusje van Jet, wordt doof geboren. Keet kan daardoor niet praten, maar dat is voor haar zusje niet erg, want die begrijpt haar toch wel. Een mooi kinderboek dat een kijkje geeft in het hoofd van een brusje.

Voor (jong)volwassenen

Groene appels en zussenknuffels. Vier verhalen van brussen, Leen Poppe, Riet Steel en Stijn Vandevelde. Gent: Academia Press, 2009. Kleurrijk boekje door brussen, voor brussen. Een 6-, 12-, 17- en 22-jarige brus laten hun leven zien via zelfgeschreven teksten en zelfgemaakte foto’s en tekeningen.

Fasten your seatbelt. A crash course on Down syndrome for brothers and sisters, Susan P. Levine & Brian Skotko. Bethesda: Woodbine House, 2009. Amerikaans brussenboek en een ‘crashcourse’ in de wereld van Down. In vraag- antwoordstijl geschreven: van ‘waarom je broer of zus wel eens boos doet’, tot ‘hoe het beste je ouders te vragen om iets uit te leggen’.

The sibling slam book, What it is really like to have a brother or sister with special needs, Don Meyer. Bethesda: Woodbine House, 2005. Vijftig tiener-brussen geven op meer dan vijftig uiteenlopende vragen een eerlijk antwoord.

Meer leeslijsten zijn onder andere te vinden op de websites:

www.brussenboek.nl, www.brussen.be, www.bijzonderebroerofzus.nl en www.kindmethandicap.nl.

Bron: Kennisnetjeugd